Bankiga Adduunka Oo Diiday Joojintii RW Kheyre Ku sameeyey Mashruuca Wadooyinka.

0

Hadhwadaag(Muqdisho):-Warar lagu kalsoon yahay oo aan ka helnay ilo kala duwan ayaa noo sheegay in Bankiga Adduunka uu ka hor yimid is hortaaga Xukuumada ku sameysay Mashruuca Waddooyinka lagu dhisayo Afar Magaalo oo Xamar ku jirto.

Shalay ayaa waxaa Wasiir Beyle,Duqa Muqdisho Cumar Filish iyo Wasiir Cabdi Hoosoow ay saxiixdeen Mashruucani oo ku kacayey 112 Milyan Dollar.

Magaalooyinka Kismaayo,Muqdisho,Garowe iyo Baydhabo ayaana la sheegay in Mashruuca loogu talo galay Balse Ra’iisal wasaaraha ayaa joojiyey sida la ogaaday.

Khabar kasoo baxay Wasiir Beyle maanta oo Axad ah 24 saac kadib Shaacintii Heshiiska waxa uu sheegay inay garwaaqsadeen dib ugu laabashada Mashruuca.

Hase ahaatee Bankiga Adduunka oo ku yaboohay Mashruucani waxay sheegeen in diidmo ama is hortaag lagu qanci karo aysan la imaan Xukuumada Soomaaliya sidaa awgeedna aysan joojin doonin.

Lama oga sida ay xaaladu noqon doonto,iyadoo Ra’iisal Wasaaraha uu udooday HirShabelle iyo Galmudug oo aan Mashruuca laga qeyb dhigin.

Dhinaca Kale Siyaasiga Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame, oo hoggaamiya xisbiga Wadajir, ayaa sheegay in marin-habaabin iyo been ay tahay amarka kaso baxay ra’iisul wasaare Kheyre ee uu sheegay inuu ku joojiyey mashruucii bankiga Adduunka ee horumarinta Muqdisho, Kismaayo, Garoowe iyo Baydhaba.

Cabdiraxmaan Cabdishakuur ayaa soo bandhigay afar qodob oo caddey u ah in xukuumadda aysan daacad ka ahayn tallaabada ay qaaday, looguna talo-galay in lagu aamusiyo shacabka Galmudug iyo HirShabelle, oo laga qadiyey mashruucan.

Akhriso: Qoraalka Cabdiraxmaan Cabdishakuur

Xukuumadda Federaalka ayaa sheegtay in ay joojisay hirgelinta mashruuc Baanka Adduunku ku dhisayey Kaabayaasha caasimadaha dawlad Goboleedyada iyo Gobolka Banaadir. Laakiin Baanka Adduunkana boggiisa internet-ka ayuu 09-kii December 2019 ku shaaciyey mashruuca iyo sida loo fulinayo.

Hadalka kasoo yeeray xukuumadda waa mid marin habaabin ah, dowlad ku dheel ah, dan qaran mid aan danta Galmudug iyo Hirshabeele ka turjumaynin. Waxaana caddeyn u ah qodobbada soo socda.

1- Baydhabo, Banaadir, Garowe iyo Kismaayo waa magaalooyin Soomaaliyeed wax eedna kuma laha in Jowhar iyo Dhuusamareeb ay ka mid ahaan waayaan magaalooyinka mashruucan laga hirgelinayo. Eedda waxaa leh Dowladda Federaalka ah oo mashruuca maamulaysay. Waa masuuliyaddaro, aqoon darri dhanka dowladnimada ah iyo aqoon la’aan guud in la yiraahdo mashruucii waa la joojiyey, ee waxay ahayd in la sheego sababta Jowhar iyo Dhuusamareeb looga reebay mashruuca iyo in ay Dowladdu ballan qaaddo in ay ku soo darto mashruuca, maadaama ay iyadu maamulayso.

2 – Dowladda Federaalka ah billaw iyo dhammaad way la socotay ilaa shalay oo uu wasiirka Maaliyaddu saxiixayey mashruuca.

Sow garaadkeena oo lagu xadgudubayo maaha in la yiraahdo shalay ayuu raysalwasaaruhu ku baraarugay in ay jowhar iyo dhuusamareeb ka maqan yihiin? mise dalka ayuu ka maqnaa? mise wuxuu ku biiray naadiga waxba kama oga ee madaxweynaha?

3 – Way caddahay in hadalka xukuumadda loogu tala galay warbaahinta iyo in lagu moodo maalmaha ay doorshada Galmudug socoto, maadaama musharraxa dowladdu ay arrinkan dhaawacayso iyo raysalwasaaraha oo Galmudug iyo Hirshabeel qabiil ahaan 4.5 ku metala.

Haddii uu Raysalwasaaraha soo dhicinayo xaq ka maqan labada maamul Gobol waxay ahayd in uu soo dhiciyo, isaga oo aan kuwa kale xaqooda duudsiinin.

4 – Ficilka hoggaanka dowladdu wuxuu ka tarjumayaa inta ay la egtahay aqoonta, fahamka iyo waaya aragnimada ay u leeyihiin dowladnimada. Dhinaca kale wuxuu muujjnayaa sida ay uga maran yihiin damiir, dadnimo iyo masuuliyad dawladnimo, maadaama ay olole siyaasadeed u isticmaalayaan mashaariic horumarineed oo ay dowlado ajnabi ah ugu deeqeen Soomaaliya, iyagoo kala irdhaynaya shacabka Soomaaliyeed.

Waxay ilo lagu kalsoonaan karo inoo xaqiijiyeen in Baanka Adduunku uusan marna hakin doodin hirgelinta mashruuca, aysanna jirin sabab lagu qanci karo oo sidaas loo yeelo, hawsha mashruucan ay xukuumadda Soomaaliya billaaw iyo dhammaad la socotay, wax dareen ahna aysan marna ka muujinin.

 

 

Hadhwadaagnews

Muqdisho Somalia